тұтқиылдық

(Внезапность)

соғыста, ұрыста табысқа жеткізетін қарсыласқа қарсы жасалатын іс-қимыл, әскери өнердің бір принципі. Өз мүддесі үшін қарсыласты есебінен жаңылыстыру, операция мәнін құпия сақтау және іс-әрекетке дайындықты сездірмеу, жою құралдарын, сондай-ақ әскери қимылдың қарсыласқа белгісіз тәсілдерін қолдану, басты соққыны, соққы беру уақытын қарсылас күтпеген мерзімге белгілеу, маневрдің жылдамдығы мен қимылдың батылдығы, қарсыластың соққы беруіне бүркенішпен, ауа райын, жыл, тәулік мезгілін, жергілікті жер жағдайларын дұрыс қолдана отырып жол бермеу. Т. ынталы бастамамен, батылдықпен үйлессе едәуір нәтиже береді. Өткізілетін іс-шаралар ауқымына, нәтижесіне қарай стратегиялық, оперативтік және тактикалық болып бөлінеді. Т. уақытша фактор, оның ұзақтығы қарсы шаралардың өз уақытында қолданылуына байланысты.